O metodzie

Alfred Tomatis (1920-2001) to francuski otolaryngolog i foniatra, który całą swoją karierę medyczną poświęcił badaniom nad związkiem pomiędzy słuchem, głosem, mową i językiem. Jego odkrycia zostały opracowane w Laboratorium Fizjologii na Sorbonie, a następnie przedstawione w Akademii Nauk oraz Akademii Medycznej w Paryżu w roku 1957 i 1960. Na podstawie zależności i różnic miedzy słuchaniem, słyszeniem i lateralizacją słuchową opracował on wysoce skuteczną metodę terapii problemów słuchowych, która oddziałuje na plastyczność połączeń nerwowych, odpowiedzialnych za analizę dźwięków, motorykę, równowagę, koordynację, język, mowę, komunikację i emocje. Pierwotnie nazwał swoją metodę audio-psycho-fonologią. Dopiero po jego śmierci została ona nazwana metodą Alfreda Tomatisa. 

Fot.-Alfred-Tomatis,-zdjęcie-z-archiwum-Mozart-Brain-Lab
Fot. Alfred Tomatis, zdjęcie z archiwum Mozart Brain Lab

Jak działa terapia?

Na czym polega diagnoza i terapia?

  • Diagnoza

    Diagnoza< – badanie uwagi słuchowej za pomocą audiometru. Polega na wykonaniu czterech rodzajów testów: przewodnictwa powietrznego, przewodnictwa kostnego, dyskryminacji wysokości dźwięków i lateralizacji słuchowej. Czas wykonania pełnego badania: 40 min. Na jego podstawie terapeuta, w trakcie konsultacji oceni stan pacjenta pod kątem audio-psycho-fonologicznym przed i po terapii oraz ułoży spersonalizowany program terapeutyczny.

  • Faza pasywna

    Faza pasywna - w tej fazie stosuje się muzykę Mozarta i chorały gregoriańskie oraz wysoko przefiltrowany głos matki. Chorały gregoriańskie mają na celu wyciszenie i regulację oddechu. Stosując filtrowaną muzykę Mozarta i głos matki, dokonuje się próby uzyskania u dziecka doświadczenia słuchowego z okresu życia płodowego i tym samym odbudowę utraconych połączeń neuronowych w mózgu.

    Faza pasywna obejmuje dwa turnusy (Faza I + Faza II), każdy po ok. 51 godzin. Czas jednego programu terapeutycznego trwa zwykle 1,5 godziny. Dziennie wykonujemy 3 takie sesje z 1,5 godzinną przerwą pomiędzy seansami. Sesje nocne wynoszą 4,5 godziny, w trakcie których pacjent słucha przefiltrowanego głosu matki. Uwaga! Czas trwania terapii ustalany jest indywidualnie i dostosowany do rzeczywistych potrzeb pacjenta wynikających z diagnozy uwagi słuchowej, dokumentacji medycznej i wywiadu z pacjentem/rodzicem.

  • Faza aktywna

    Faza aktywna - ta ostatnia faza terapii trwa ok. 28,5 godz. Polega ona na słuchaniu odpowiednio dobranego materiału muzycznego oraz mówieniu/czytaniu/śpiewaniu do mikrofonu w słuchawkach powietrzno-kostnych. Faza ta jest wzbogacona o stymulację percepcji w pasmach ważnych dla języka, a pacjent buduje połączenia neuronowe w mózgu m.in. za pomocą własnego głosu. Fazę aktywną można powtarzać.

obejrzyj film o diagnozie uwagi słuchowej metodą prof. A. Tomatisa

Terapia - dla kogo?

dla-kogo-terapia

Najczęściej spotykane objawy, które kwalifikują osoby do terapii zaburzeń uwagi słuchowej metodą prof. A. Tomatisa:

  • Brak koncentracji
  • Nierozumienie poleceń
  • Słaba pamięć krótkoterminowa/robocza
  • Chaotyczność w odpowiedzi na pytanie
  • Słabe zdolności społeczne i unikanie kontaktów
  • Opóźnienia mowy
  • Problemy z artykulacją
  • Nadpobudliwość psychoruchowa
  • Zatykanie uszu i słaba tolerancja na dźwięki
  • Tiki nerwowe, lęki
  • Niestaranne pismo
  • Problemy z czytaniem
  • Brak rozumienia czytanego tekstu
  • Unikanie kontaktu z rówieśnikami
  • Unikanie kontaktu z rówieśnikami
  • Obniżony nastrój
  • Przemęczenie
  • Wypalenie zawodowe
  • Depresja
  • Wylew, udar
  • Szumy uszne
  • Zaburzenia równowagi
  • Problemy z nauką j. obcych

Efekty terapii

Najczęściej zaobserwowane efekty terapii, zgłaszane przez nauczycieli i rodziców, u 760 biorących udział w projekcie „Uwaga! Sposób na sukces” w 71 szkołach w Polsce, w latach 2010 – 2013

  • Lepsza koncentracja uwagi
  • Poprawa pamięci
  • Lepszy kontakt wzrokowy
  • Poprawa motoryki dużej i małej
  • Lepsza kontrola własnych wypowiedzi
  • Poprawa płynności mowy i czytania na głos
  • Zmniejszenie nadaktywności ruchowej
  • Otwarcie na kontakt z innymi
  • Zwiększenie motywacji do nauki
  • Szybsza nauka j. obcych
  • Poprawa zdolności matematycznych
  • Zmniejszenie przygnębienia i depresji
  • Bogatsze słownictwo
  • Lepszy słuch

Efekty terapii u osób ze spektrum autyzmu zebrane na podstawie danych z Instytutu Atlantis w Sint-Truiden w Belgii*

  • Poprawa kontaktu wzrokowego z rozmówcą
  • Poprawa kontaktu z matką a tym samym z otoczeniem
  • Poprawa zachowań społecznych
  • Zmniejszenie wrażliwości na bodźce sensoryczne
  • Odblokowanie i poprawa percepcji mowy
  • Zmniejszenie nadpobudliwości i agresji
  • Zanikanie zachowań nawykowych jak klaskanie, zgrzytanie zębami,
  • Poprawa koordynacji, równowagi i napięcia mięśniowego

*W przypadku osób z autyzmem i ich braku kontaktu z otoczeniem bardzo istotnym elementem w terapii jest podawanie Głosu matki, który przefiltrowany zostaje na bardzo wysokich częstotliwościach (6000 Hz – 8000 Hz) dzięki czemu głos ten słyszalny jest tak jak był odbierany przez płód w łonie matki. Dowody kliniczne jakie posiada ośrodek Atlantis w Sint-Truiden potwierdzają poprawę funkcjonowania u 80% dzieci autystycznych w obszarze społecznym, emocjonalnym oraz percepcji mowy i języka z czego połowa reaguje poprawą bardzo szybko a pozostała część stopniowo.

Obszary w mózgu stymulowane dzięki terapii:

Płat czołowy

kontrola zachowania, myślenie abstrakcyjne, mowa, ekspresja, osobowość, koncentracja, uczucia

Płat ciemieniowy

ogiczne myślenie (matematyka), czytanie, pisanie, czucie dotyku, różnicowanie: wielkość, kolor, kształt

Płat skroniowy

rozumienie mowy, pamięć werbalna i zapamiętywanie, słuch, koncentracja na dźwięku
mozg

Móżdżek

koordynacja ruchów zamierzonych, równowaga, płynność i precyzja ruchów dowolnych